Sanat Tarihi Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Csilla Balogh hocamızın da katkılarıyla Nature dergisinde "Network of large pedigrees reveals social practices of Avar communities" başlıklı yeni bir makale yayımlandı. Bu çalışmada, Avar toplumunun (6-9. yy.) akrabalık bağlarını ve toplumsal ilişkilerini ortaya çıkarmak için antik DNA örnekleri, arkeolojik ve tarihsel veriler kullanılarak, 6. yüzyılda Orta Avrupa'ya yerleşen Avarların toplumsal dinamikleri ve bozkır kökenleri yeniden kurgulandı. Bunun sonucu olarak da Avarların soy ilişkileri kapsamlı bir şekilde ortaya çıkarıldı. Bu durum, en büyüğü dokuz kuşak geriye giden ve yaklaşık 250 yıla yayılan çok kapsamlı bir soyağacının yeniden kurgulanmasına olanak sağladı.
Çalışma, Avar toplumunun katı bir ataerkil soy sistemi uyguladığını ortaya çıkardı. Fakat bu olgu bozkır topluluklarında bilimsel yöntemlerle şimdiye kadar kanıtlanamamıştı. İlk defa bu çalışmayla kanıtlandı. Kadınlar, dışevlilik yoluyla, yani kendi topluluklarının dışında bireylerle evlenerek toplulukları birbirine bağlamış ve toplumsal uyumu teşvik etmede önemli bir rol oynamışlardı. Topluluklar yerel olarak baba soyunun etrafında toplanmıştı ve kadın dışevliliği uygulaması yoluyla birbirleriyle akrabalık kurmuşlardı.
Bazı topluluklarda çoklu çoğalma partnerleri yaygındı. Birkaç bağımsız vaka, bu toplulukların levirat olarak bilinen bir uygulama yaptığını gösteriyor (dul kadının ölmüş olan eşinin erkek kardeşi ile evlenmesi/evlendirilmesi). Bu olgu da tarihsel verilerle ilk kez bu çalışmayla kanıtlandı. Bu uygulamalar, toplumun atalarına dair ayrıntılı bir hafızaya sahip olduğunu ve nesiller boyu biyolojik akrabalarının kim olduğunu bildiğini de göstermektedir.
Link: https://www.nature.com/articles/s41586-024-07312-4
